Koruyucu diş hekimliği ağızda ilk dişin sürmesiyle başlayıp yaşam sonuna kadar süren bir hastalık önleyici yaklaşımdır. Çürük oluşumunu tamamen engelleyebilecek aşı ya da ilaç henüz geliştirilemedi. Ancak çürük sayısını azaltmaya yönelik bazı uygulamalar bulunmaktadır.

Çocuklarda çürük önleyici önlemler çocuğun geri kalan yaşamı boyunca sağlığı açısından oldukça önemlidir. Hem yeni sürmekte olan sürekli dişlerin, hem de süt dişlerinin çürümeden koruma altına alınması ve çürüklere karşı dirençli duruma getirilmesi açısından önemlidir.

Çocukların beslenme alışkanlıkları hayatlarının ilk yıllarında ailelerinin yönlendirmesi ve kontrolüyle oluşur. Bu nedenle besin seçimi ve öğün alışkanlıkları bu dönemde oldukça önemlidir. Bu dönemde fazla miktarda şeker içeren yiyeceklerden, sütün ve gıdaların şekerlendirilmesinden kaçınılmalıdır. Ayrıca kullanılan emziğin şekere, reçele veya bala batırılmadan kullanması bir başka önemli noktadır.

Öğün aralarında çocuk atıştırmak istediğinde şeker içeren gıdalardan (şekerli sakız, şekerlemeler, kurabiye, bisküvi, asitli içecekler, şeker içeren meyve suları) kaçınılmalıdır. Bunların yerine öğün aralarında sebze (havuç, salatalık), meyve veya şekersiz meyve suları tercih edilmelidir. Bunun yanı sıra, çocuğun öğün aralarında yiyeceği beyaz peynir de iyi bir seçenektir ve çürük önleyici özelliği vardır.

Hekimin uygulayacağı koruyucu uygulamalar arasında flor uygulamaları, fissür örtücüler ve yer tutucular bulunmaktadır.

Fissür örtücü uygulamasındaki amaç; dişlerin çiğneyici yüzeyinde bulunan, sıklıkla çürüklerin başlangıç noktası olan fissür olarak adlandırılan girintili kısımların “fissur sealant” denilen maddelerle kapatılarak bu bölgelerde oluşacak besin retansiyonunu ve sonucunda oluşan çürükleri önlemektir.

Diş üzerinde herhangi bir aşındırma işlemi yapılmadığından ağrısız bir işlemdir ve işlem süresi oldukça kısadır.

Flor uygulamalarında genellikle dişlerin yüzeyine florlu jel uygulanması tercih edilir. Bu işlem çürük oluşumunu %60 oranında azaltabilmektedir. 2 yaşından itibaren yapılabilir. Bu uygulamalar da fissür örtücüler gibi çocuğun ağrı hissetmediği ve uygulaması kısa süren tedavilerdir. Bu nedenle diş hekimi ile ilk defa tanışacak çocuklar için en uygun tedaviler olarak değerlendirilebilir. Flor tedavisinin çürük koruyucu özelliğinin devamlılığının sağlanması için 6 ayda bir veya çürük riski yüksek çocuklarda 4 ayda bir tekrarlanması gerekir.

Yer tutucular ise erken kaybedilen süt dişleri olduğu zaman ilerde daimi dişlerde çapraşıklık oluşmaması için kullanılan apareylerdir. Eğer bir süt dişi düşme zamanı gelmeden önce çürük, travma yada başka nedenlerle kaybedildi ise alttan gelecek daimi diş sürene kadar süt dişinin kaybedildiği yerde oluşan boşluğun korunması gerekir. İste bu amaçla yapılan apareylere “yer tutucu aparey” adı verilir. Bu mesafenin korunması ileride ortaya çıkabilecek çok daha büyük ortodontik sorunları önleyecektir.